Guest Author کیا عورت ہمشہ توں جھگڑالو اے؟ تاریخی کہانیاں دی حقیقت
کہیا جاندا اے کہ یونان دا عظیم فلسفی سقرادن رات دانائی، علم تے فلسفے دیاں گلّاں وچ مصروف رہندا سی، پر جدوں اوہ اپنے گھر دی دہلیز اندر قدم رکھدا سی تاں اس نوں اپنی بیوی زینتپی دی تیز طرار زبان تے جھگڑالو مزاج دا سامنا کرنا پیندا سی۔
لوکاں دی زبانی ایہ قصہ بہت مشہور اے کہ زینتپی روزانہ اس اُتے شور مچاندی، چیخدی تے طعنے دیندی۔ سقراط اکثر صُبح توں شام تک گھر توں باہر رہندا تاں جو بیوی نال کم سامنا ہووے۔ کہیا جاندا اے اک دن جدوں اوہ اپنے شاگرداں دے نال بیٹھ کے حکمت دیاں گلّاں سُنا ریا سی تاں زینتپی گھر توں باہر آ کے اونچی آواز وچ اس نوں لعن طعن کرن لگ پئی۔ آخرکار اس نے مٹی دا لوٹا پانی نال بھر کے سقراط دے سر اُتے انڈیل دتا۔
سقراط مسکرا کے شاگرداں نوں کہندا اے: “جے گرج چمک ہووے تاں بارش ضرور ہوندی اے۔” ایہہ وی مشہور اے کہ جھگڑ جھگڑ کے زینتپی نوں دل دا دورہ پیا تے اوہ مر گئی۔
پر سوال ایہہ اے: کیہ ایہہ قصہ حقیقت اے یا افسانہ؟
عورتاں بارے قصے کہانیاں دی روایت
جھگڑالو عورت دی شبیہہ
عام طور تے ایسے قصے کہانیاں اس لئی گھڑے گئے نے جدے وچ عورت نوں ضدی، تیز زبان تے جھگڑالو بنا کے پیش کیتا جاندا اے۔ ایہہ صرف زینتپی نال خاص نہیں بلکہ دنیا دیاں ہور روایتاں وچ وی عورت نوں اکثر ایہو رنگ وچ دِکھایا گیا۔
مشرق تے مغرب دی مثالاں
- مغرب دے لٹریچر وچ “سقراط دی بیوی” اک مشہور stereotype بن گئی۔
- مشرق وچ “الف لیلیٰ” ورگے قصے وچ وی عورت نوں سازشی، ضدی یا کم فہم بنا کے وکھایا جاندا اے۔
ایہہ سارا اک ادبی رجحان اے جتھے عورت نوں ہنسی مذاق یا طنز دا نشانہ بنایا جاندا اے۔
عورت دی شبیہہ پچھے نفسیاتی تے معاشرتی وجوہات
مدر سری نظام توں مرد سری نظام تک
قدیم سماج وچ عورتاں دا کردار اہم سی، پر وقت دے نال جدو مرد سری نظام (Patriarchy) مضبوط ہویا تاں عورت نوں کمزور یا “کم عقل” بنا کے پیش کیتا جاندا رواج بن گیا۔
عورت نوں ضدی تے جھگڑالو کیوں وکھایا گیا؟
- نفسیاتی وجہ: مرد اپنی کمزوریاں نوں چھپاؤن لئی عورت اُتے الزام دھردے رہے۔
- معاشرتی وجہ: عورت نوں سماج وچ پچھلے درجے تے رکھن لئی قصے کہانیاں وچ اس نوں منفی رنگ وچ دِکھایا گیا۔
- ادبی وجہ: طنز، لطیفے تے مزاح دی خاطر “بدزبان بیوی” اک آسان کردار بن گیا۔
زینتپی (سقراط دی بیوی) بارے اصل حقیقت
افلاطون دے حوالیاں نال
افلاطون دی کتاب فیڈو (Phaedo) وچ ذکر ملدا اے کہ جدوں سقراط نوں زہر دی سزا ملی تاں زینتپی اس دے نال جیل وچ موجود سی۔ اوہ اپنے شوہر لئی رُو رئی سی۔ ایہہ منظر اک عام، محبت کرن والی بیوی دا اے، نہ کہ جھگڑالو عورت دا۔
زینوفون دے حوالیاں نال
زینوفون اپنی کتاب میموریبیلیا (Memorabilia) وچ لکھدا اے کہ زینتپی سخت مزاج عورت سی۔ سقراط کہندا اے: “جے کوئی زینتپی ورگی عورت نال رہنا سکھ لیندا اے تاں اوہ ہر انسان نال نبھا کر سکدا اے۔” ایہہ گل ایہہ وکھاؤندی اے کہ سقراط بیوی دے مزاج نوں برداشت تے صبر دی مشق سمجھدا سی، نہ کہ اس توں نفرت کردا سی۔
رومی مصنفین
بعد دے رومی لکھاری مثلاً ایلیئن تے پلوٹارک نے ایہہ قصے رنگین بنا کے سنائے۔ انہاں دے ورقے وچ “پانی والیاں” تے “جھگڑ جھگڑ کے مرن والیاں” کہانیاں مشہور ہوئیاں۔
قصے کہانیاں نوں کھڑے اٹل اُصول نہ بناو
ایہہ سارے قصے لوکاں دی زبانی گلّاں سن کے مبالغہ نال لبھے گئے نے۔ حقیقت ایہہ اے کہ ہر انسان—مرد یا عورت—اپنے وکھرے مزاج والا ہوندا اے۔
- جیویں تاریخ وچ جھگڑالو عورتاں ملدیاں نے، اوہویں طرح سخت مزاج، جابر تے بدتمیز مرد وی گزرے نے۔
- ایس لئی صرف چند قصیاں دے آدھار اُتے ساڈے ذہن وچ عورتاں بارے stereotype نہیں بننا چاہیدا۔
- لوکاں نوں نہ مرد، نہ عورت، نہ رنگ تے نہ نسل دے آدھار اُتے تعصب دی نظر نال ویکھنا چاہیدا۔
ہر انسان دی اپنی شخصیت، اپنی کمزوریاں تے اپنی خوبیاں ہوندیاں نے۔
